Bezpieczeństwo na drodze to wspólna odpowiedzialność zarówno kierowców, jak i pieszych. Niestety, wypadki na przejściach dla pieszych wciąż należą do najczęstszych zdarzeń drogowych w Polsce. Dlatego warto dokładnie znać swoje prawa i obowiązki – zarówno jako pieszy na przejściu, jak i jako kierowca.
W poniższym artykule wyjaśniam, jakie przepisy regulują pierwszeństwo pieszego i kiedy kierowca musi ustąpić pierwszeństwa.
Jakie prawa ma pieszy na przejściu dla pieszych?
Zgodnie z Kodeksem drogowym, pieszy ma pierwszeństwo na przejściu dla pieszych. Oznacza to, że kierowca ma obowiązek ustąpić pierwszeństwa osobie znajdującej się na pasach.
Od 2021 roku przepisy dodatkowo wzmocniły ochronę pieszych – pierwszeństwo ma również pieszy wchodzący na przejście, a nie tylko ten, który już się na nim znajduje.
Co ważne, pieszy na pasach nie ma pierwszeństwa przed tramwajem!
Obowiązki pieszego
Pierwszeństwo na pasach nie powoduje jednak, że pieszy może bezrefleksyjnie wchodzić na przejście! Przede wszystkim pieszy wchodzący na jezdnię jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz korzystać z przejścia dla pieszych.
Oprócz tego należy pamiętać, że zabrania się:
- wchodzenia na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych;
- wchodzenie na jezdnię spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi;
- przechodzenia przez jezdnię lub drogę dla rowerów w miejscu o ograniczonej widoczności drogi;
- zwalniania kroku lub zatrzymywania się bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdnię;
- przebiegania przez jezdnię;
- korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię, w tym również przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni.
Podsumowując, mimo że pieszy ma pierwszeństwo na przejściu, nadal nie może wchodzić pod jadący pojazd. Nie jest też zwolniony od zachowania ostrożności.
Jakie obowiązki ma kierowca wobec pieszego na przejściu?
Zmiana przepisów i rozszerzenie ochrony pieszego na moment wchodzenia na pasy, wywołały wiele wątpliwości po stronie kierowców.
Zgodnie z przepisami kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany:
- zachować szczególną ostrożność,
- zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego,
- ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście.
Obowiązek zachowania przez kierującego szczególnej ostrożności rozciąga się nie tylko na czas zbliżania się do przejścia, ale również obowiązuje w trakcie jego przejeżdżania, aż do chwili opuszczenia tej strefy.
Co znaczy ustąpić pierwszeństwa?
Omawiając obowiązki kierowcy, warto przypomnieć definicję ustąpienia pierwszeństwa.
Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym
ustąpienie pierwszeństwa to powstrzymanie się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić kierującego do zmiany kierunku lub pasa ruchu albo istotnej zmiany prędkości, pieszego – do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku, a osobę poruszającą się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch – do zatrzymania się, zmiany kierunku albo istotnej zmiany prędkości.
Ustąpienie pierwszeństwa nie oznacza zatem, że zawsze trzeba się zatrzymać przed pasami i czekać, aż pieszy przejdzie. Nie możemy natomiast wpłynąć na sposób jego przechodzenia – nie możemy sprawić, że to pieszy będzie musiał się zatrzymać lub przyśpieszyć.
Podsumowanie
Bezpieczeństwo pieszych to priorytet. Zbliżając się do przejścia dla pieszych, zarówno kierowcy, jak i też piesi powinni zachować szczególną ostrożność. Pierwszeństwo na pasach nie oznacza prawa do wchodzenia pod jadący samochód. Kierujący nie mogą natomiast zapominać, że w razie wypadku, to pieszy jest w gorszej pozycji i poniesie dotkliwsze skutki.
Dobra znajomość przepisów, swoich praw, ale też obowiązków, pozwoli uniknąć tragedii, a w razie wypadku – skutecznie dochodzić swoich praw.
Potrzebujesz pomocy prawnej?
Jeśli uczestniczyłeś w wypadku drogowym jako pieszy lub kierowca – skontaktuj się z naszą kancelarią. Udzielam kompleksowej pomocy prawnej w sprawach o odszkodowania i wypadki drogowe.